Thiếu kẽm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là chức năng sinh lý, thị lực, xương khớp,… Vậy những dấu hiệu thiếu kẽm là gì và thiếu kẽm ăn gì để cân bằng lượng khoáng chất này trong cơ thể?
THIẾU KẼM GÂY BỆNH GÌ? VAI TRÒ CỦA KẼM VỚI SỨC KHỎE
Vai trò của kẽm với sức khỏe
Kẽm là một khoáng chất thiết yếu cho sức khỏe của con người. Nó tham gia vào nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể, bao gồm:
- Hỗ trợ hệ miễn dịch: Kẽm giúp hỗ trợ hệ miễn dịch bằng cách tham gia vào sản xuất tế bào miễn dịch và giúp duy trì khả năng phòng ngừa nhiễm trùng của cơ thể.
- Tăng cường chức năng não bộ: Kẽm đóng vai trò quan trọng trong chức năng não bộ, bao gồm hỗ trợ học tập, tư duy và trí nhớ.
- Giúp hấp thụ chất dinh dưỡng: Kẽm giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng các chất dinh dưỡng quan trọng khác, bao gồm protein, carbohydrate và chất béo.
- Hỗ trợ sức khỏe tóc, da và móng: Kẽm là một thành phần chính trong các enzyme và protein cần thiết cho tóc, da và móng khỏe mạnh.
- Hỗ trợ sức khỏe sinh sản: Kẽm giúp duy trì chức năng sinh sản bình thường ở cả nam và nữ.
- Giảm nguy cơ bệnh tim mạch: Kẽm giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch bằng cách giảm cholesterol trong máu.
Tuy nhiên, việc tiêu thụ kẽm quá mức cũng có thể gây hại cho sức khỏe, do đó, đảm bảo lượng kẽm đủ nhưng không quá mức trong chế độ ăn uống hàng ngày là rất quan trọng. Các nguồn dinh dưỡng giàu kẽm bao gồm hạt, đậu, thịt, cá, sữa và sản phẩm từ sữa.
Thiếu kẽm gây bệnh gì?
Thiếu kẽm có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm:
- Yếu tố miễn dịch: Kẽm là một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch, vì nó tham gia vào sản xuất tế bào miễn dịch, chẳng hạn như tế bào T và tế bào B. Thiếu kẽm có thể dẫn đến suy giảm miễn dịch, làm cho cơ thể dễ bị nhiễm trùng.
- Bệnh tiểu đường: Thiếu kẽm có thể gây ra khó khăn trong việc kiểm soát đường huyết và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
- Rối loạn tâm lý: Kẽm đóng vai trò quan trọng trong chức năng não bộ và thể chất. Thiếu kẽm có thể gây ra các rối loạn tâm lý, bao gồm lo âu, trầm cảm và bệnh Alzheimer.
- Tăng nguy cơ bệnh tim mạch: Thiếu kẽm có thể dẫn đến tình trạng tăng huyết áp, tăng cholesterol và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Chậm phát triển: Thiếu kẽm ở trẻ em có thể gây ra chậm phát triển và suy dinh dưỡng.
- Rối loạn tình dục: Thiếu kẽm có thể gây ra rối loạn tình dục ở cả nam và nữ, bao gồm giảm khả năng sinh sản và vô sinh.
Vì vậy, việc đảm bảo lượng kẽm đủ trong chế độ ăn uống hàng ngày là rất quan trọng để duy trì sức khỏe. Nếu bạn cho rằng mình đang thiếu kẽm hoặc có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến thiếu kẽm, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
6 DẤU HIỆU THIẾU KẼM BẠN CẦN LƯU Ý
Dưới đây là 6 dấu hiệu thiếu kẽm bạn cần lưu ý:
- Suy giảm miễn dịch: Kẽm là một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch. Nếu thiếu kẽm, cơ thể có thể dễ dàng bị nhiễm trùng và chậm hồi phục sau bệnh.
- Da khô và dễ bị kích ứng: Thiếu kẽm có thể làm giảm khả năng bảo vệ và duy trì sức khỏe của da, gây ra da khô, mất nước và dễ bị kích ứng.
- Mất vị giác và khứu giác: Kẽm là yếu tố quan trọng trong việc giúp duy trì khả năng vị giác và khứu giác. Nếu thiếu kẽm, bạn có thể bị mất khả năng nhận biết mùi vị hoặc mùi hương.
- Mệt mỏi và giảm sức đề kháng: Thiếu kẽm có thể làm giảm sức đề kháng và dẫn đến mệt mỏi, đặc biệt là trong những người hoạt động vận động nhiều.
- Tóc và móng yếu: Kẽm là một yếu tố cần thiết cho sự phát triển và duy trì của tóc và móng. Thiếu kẽm có thể làm cho tóc và móng yếu, dễ vỡ và gãy.
- Rối loạn tâm lý: Thiếu kẽm có thể gây ra các rối loạn tâm lý, bao gồm lo âu, trầm cảm và rối loạn tập trung.
NGUYÊN NHÂN CƠ THỂ THIẾU KẼM
Nguyên nhân cơ thể thiếu kẽm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Thiếu kẽm trong chế độ ăn uống: Đây là nguyên nhân chính dẫn đến thiếu kẽm. Nếu chế độ ăn uống thiếu kẽm hoặc không đủ chất dinh dưỡng khác, cơ thể không thể sản xuất đủ lượng kẽm cần thiết cho các quá trình sinh hóa.
- Hấp thụ kém: Một số người có thể không hấp thụ kẽm tốt từ thực phẩm mặc dù họ tiêu thụ đủ lượng kẽm. Điều này có thể xảy ra do rối loạn tiêu hóa hoặc do thuốc ức chế hấp thụ.
- Tăng nhu cầu về kẽm: Các trường hợp tăng nhu cầu về kẽm có thể bao gồm phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú, trẻ em đang trong giai đoạn tăng trưởng và những người hoạt động vận động nhiều.
- Bệnh lý: Một số bệnh lý như rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng, viêm ruột, bệnh lý gan và thận, bệnh tự miễn dịch, và ung thư có thể gây ra thiếu kẽm.
- Tiết kiệm chất dinh dưỡng: Một số người tiết kiệm chất dinh dưỡng bằng cách ăn ít hoặc không ăn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt là thực phẩm chứa kẽm.
- Chế độ ăn uống không cân đối: Các chế độ ăn uống không cân đối có thể làm giảm hấp thụ kẽm hoặc làm giảm sản xuất kẽm trong cơ thể, dẫn đến thiếu hụt.
THIẾU KẼM ĂN GÌ? CÁCH BỔ SUNG KẼM HIỆU QUẢ
Để bổ sung kẽm hiệu quả, bạn có thể áp dụng những cách sau:
- Ăn các loại thực phẩm giàu kẽm: Các nguồn thực phẩm giàu kẽm bao gồm hải sản, thịt đỏ, đậu, hạt, sữa, sữa chua, trứng, lúa mì, ngô, lạc, hành tây, tỏi, nấm, cải bó xôi và cải xoong.
- Bổ sung kẽm từ các thực phẩm chức năng: Nếu không đủ kẽm từ chế độ ăn uống, bạn có thể bổ sung kẽm bằng cách sử dụng các loại thực phẩm chức năng chứa kẽm, như viên uống kẽm.
- Sử dụng nồi chứa kẽm: Sử dụng nồi chứa kẽm có thể giúp tăng hấp thụ kẽm từ thực phẩm. Bạn có thể chế biến thực phẩm bằng nồi chứa kẽm, ví dụ như nồi gang không dính.
- Kết hợp các nguồn thực phẩm giàu kẽm: Kết hợp các nguồn thực phẩm giàu kẽm trong bữa ăn của bạn có thể giúp tăng cường hấp thụ kẽm, ví dụ như kết hợp thịt đỏ với cải bó xôi.
- Tránh ăn quá nhiều chất ức chế hấp thụ kẽm: Các chất như axit phytate, oxalate và canxi có thể ức chế hấp thụ kẽm từ thực phẩm. Vì vậy, bạn nên tránh ăn quá nhiều các thực phẩm giàu phytate như lạc và đậu, và giảm tiêu thụ các thực phẩm giàu oxalate như cải ngọt và rau chân vịt.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Điều chỉnh chế độ ăn uống để bao gồm đủ lượng kẽm và các chất dinh dưỡng khác là một cách đơn giản và hiệu quả để bổ sung kẽm.
KẾT LUẬN
Trên đây là những chia sẻ của Ocean Sup xung quanh vấn đề thiếu kẽm ở người lớn cũng như trẻ em. Thiếu kẽm gây bệnh gì sẽ phụ thuộc vào cơ địa từng người, tuy nhiên, phổ biến nhất là các bệnh về da, tóc, mắt. Vì thế, nên chủ động bổ sung kẽm qua thực phẩm tự nhiên và thực phẩm bổ sung.